Koleksiyon Odası

Havacılığın gelişmesi ve bunun dünya haberleşme ağı üzerindeki etkileri uçak postasının filateli ve posta tarihi açısından önem kazanmasına yol açmıştır. ‘Aerofilateli’ filatelinin hava postası ile ilgili çalışmalar üzerinde uzman olan dalıdır. Filatelistler başlangıcından bu yana, postanın hava yolu ile taşınması konusuna ilgi göstermişler ve hava postasının her cephesini en geniş şekilde incelemiş ve belgelemişlerdir.

Uçak postası zarfları koleksiyonu pul koleksiyonculuğunun bir uzantısıdır, zira koleksiyona konu olan zarflar neticede posta hizmeti görmüş mektuplardır ve uçak postası tarihini yansıtır. Bir zarfın hava postası ile taşındığı zarfın üzerindeki kaşelerden, damgalardan veya zarftaki basılı ya da sonradan yapıştırılmış etiketlerden anlaşılır.

Uçuş rotaları, tarifeler, şehirler, eyalet ve bölgeler, ülkeler, ilk uçuşlar, özel etkinlikler, pilot imzaları ve işaretlerinin tümü aerofilatelideki zarf koleksiyonunun uluslararası tanımlanmış konuları arasında yer alır. Daha açık bir deyişle filatelinin bu alanında toplanan zarflar uçuş rotalarına göre olabileceği gibi tarifelere göre veya belirli bir rotaya yapılan ilk uçuşa göre de olabilir ya da sadece belirli bir havaalanına gelen veya giden zarfların koleksiyonu yapılabilir. Tüm bunların yanı sıra havacılığa ilişkin özel etkinlikler ve uçuşu gerçekleştiren pilotun imza ya da özel işaretini taşıyan zarflar da aerofilatelinin tanımlanmış konuları arasında yer almaktadır. Hava postasında taşımanın çoğunlukla sabit kanatlı uçaklar ile yapıldığı doğru olsa da alt uzmanlık alanları olan Zeplin postası gibi belirli bir döneme ait alternatif taşıma yöntemleri de aerofilateli kapsamındadır.

Aerofilatelinin ihtiva ettiği konular özetle şu başlıklar altında toplanabilir:

• resmî veya hatıra uçak postası pulları
• hava yoluyla taşınan posta materyalleri
• hava taşımacılığına ilişkin etiketler
• hava taşımacılığına ilişkin posta damgaları
• uçuş tarifeleri ve rotaları, özellikle ilk uçuşlar ve diğer özel uçuşlar
• hava kazalarından veya benzeri olaylardan kurtulabilen postalar
• alt uzmanlık dallarından olan zeplin postası, balon postası ve roket postası
• yeni bir alan olan ve uzay posta taşımacılığını inceleyen Aerofiatelinin yan dalı Astrofilateli

Bu kategoride Türkiye’den yurt dışına ve yurt dışından Türkiye’ye yapılan uçuşlara ilişkin zarflar, ilk uçuş zarfları ve Türk uçak pulları kronolojik bir sıralamayla ele alınacaktır. Uçuşların güzergâhları, dönemin havayolu şirketleri ve uçuşlarda kullanılan uçaklar hakkında açıklayıcı bilgiler de bu kategori altında incelenecektir.