Koleksiyon Odası

1 Mayıs 1928

New Orleans (ADB) – İstanbul

CAM 23N4, Fokker Super Universal

New York – Paris Aktarmalı

ST Tammany-Gulf Coast Airways

New Orleans-Atlanta CAM 23N4 katalog numaralı ilk uçuştur. [1] [2] Fokker Super Universal model uçakla gerçekleştirilen ve 12.000 adet mektubun taşındığı [3] bu ilk uçuş, New Orleans Alvin Callender Havalimanından başlamış ve New York’a ulaşmıştır. ST-GCA Havayollları (St Tammany-Gulf Coast Airways) tarafından yapılan uçuşun pilotu William N. DeWald‘dır. Zarf New Orleans – New York – Paris – İstanbul güzergâhı izlemiştir.

Fokker Super Universal tamamen kapalı bir uçuş güvertesi ile kabine sahip olan, sabit iniş takımlı ve yüksek kanat konsollu bir uçaktır. İlk uçuşunu 1928 Mart’ında yapan Fokker‘dan yaklaşık 200 adet üretilmiştir. 6 yolcu kapasiteli Fokker Super Universal‘ın, uzunluğu 11,25 m, kanat açıklığı 2,77 m, kanat alanı 34,3 m³, Zmî hızı 222 km/s, menzili ise 1.100 km’dir. Sahip olduğu tek motoru Pratt & Whitney Wasp B‘dir. [4]

The Contract Air Mail (CAM) uçuşları ABD’nin 1925 Hava Posta Yasası (Kelly Act)’na dayanır. ABD hükûmeti hava postası hizmetlerini bu yasa ile özel şirketlere devretmiş, sübvansiyonlar sağlayarak ticarî havacılık endüstrisinin gelişmesini amaçlamıştır. Çeşitli uçuş güzergâhları belirlenmiş ve bu güzergâhlar üzerinde hava yolu şirketleriyle posta taşıma sözleşmeleri yapılarak posta taşımacılık hizmeti bu şirketlere devredilmiştir. The Contract Air Mail yasası ile oluşturulan güzergâhlar CAM uçuşları olarak adlandırılmıştır. [5] 15 Şubat 1926 ile 24 Ekim 1930 arasında 34 CAM rotası kurulmuştur. [6]

15 Ağustos 1928

Postes Aeriennes

İstanbul – Bern (İsviçre)

Prag, Nürnberg ve Karlshure (Baden) Aktarmalı Uçuşu

CIDNA (Compagnie Internationale de Navigation Aérienne)

15.08.1928 İstanbul çıkışlı zarf Prag ve Nürnberg Havlimanından, Karlshure (Baden) aktarmalı olarak İsviçre’nin Bern Şehrine varmıştır. Nürnberg Havalimanı varış damgası arka yüzde yer almaktadır. Karlshure (Baden) 1 ve yine Nürnberg Havalimanı aktarma kaşeleri ile Postes Aériennes etiketi zarfın ön yüzünde yer almaktadır. Posta tarifesi olarak 63 kuruş değerinde pul kullanılmıştır.

Hilmi BAYINDIR’a göre, 1927 yılından sonra uçakla taşınan mektup ve paketlerde Postes Aériennes damgasına çok az rastlanır. 1930’dan sonra uçak postalarında artık normal posta damgası kullanılmaya başlanmıştır. [7]

22 Ağustos 1928

Postes Aériennes

İstanbul – Atina

Dornier Wal Flying Boat

AEI (Anonima Aero Espresso Italiana di Roma)

22.08.1928 İstanbul çıkışlı zarfın, 23.08.1928 tarihli Atina varış damgası arka yüzde yer almaktadır. Zarfın ön yüzünde nadir rastlanan Postes Aériennes Lineer damga yer almaktadır (sol üstteki çapraz vurulan). Çıkış damgası ve Postes Aériennes etiketi yine ön yüzdedir. Zarfın arka yüzünde Atina varış damgasının hemen üzerinde uçağın havalandığı havalimanı tesisleri Büyükdere olduğunu tahmin ettiğimiz damga yer almaktadır. Bu damga Büyük-Dere olabileceği gibi Büyük-Otel (Pera Oteli) damgası da olabilir.

AEI bu uçuşu Dornier Wal model uçakla gerçekleştirmiştir.

________________________________

Dipnotlar (Kaynaklar)

[1] http://www.aerodacious.com/ccCAM023.HTM (erişim tarihi: 23.04.2017)

[2] http://www.bluegrassairlines.com/operations/divisions/bgam/routes.html (erişim tarihi: 23.04.2017)

[3] http://www.crt.state.la.us/louisiana-state-museum/online-exhibits/louisiana-aviation-since-1910/early-aviation-in-louisiana/ (erişim tarihi: 23.04.2017)

[4] https://en.wikipedia.org/wiki/Fokker_Super_Universal (erişim tarihi: 23.04.2017)

[5] Daha kapsamlı bilgi için: RUSSEL, David Lee, Eastern Earlines, A History, 1926-1991, McFarland & Company, Inc., Publishers, North Carolina: 2013, pp.2-26. (pdf dosyası erişim tarihi: 23.04.2017)

[6] http://www.birthofaviation.org/cam-routes/

[7] GARMİRYAN, Ara, Spesiyalize Türk Pulları Kataloğu, Burak Pul Evi Yayınları: 3, Scott Publishing Co., Sidney, Ohio: 1991, s.187.